- Giới thiệu
Tính toán cột chịu nén lệch tâm xiên là một bài toán phức tạp do việc tính toán phụ thuộc vào nhiều yếu tố như kích thước hình học, mặt cắt tiết diện, kích thước miền nén, ứng suất trong cốt thép...Việc xác định hình dạng kích thước miền nén thường tốn nhiều thời gian do đây là quá trình tính lặp, nên trong thực tế có các phương pháp thực hành để đơn giản hóa quá trình tính toán trên, phù hợp với việc lập các bảng tính trên Excel.
Phương pháp gần đúng được sử dụng nhiều hiện nay là phương pháp quy về bài toán cột chịu nén lệch tâm phẳng tương đương (LTTĐ). Phương pháp này đã được đưa vào các tiêu chuẩn thiết kế như BS8110[8], EC2-2004[9], ACI 318:2022 [10]. Tiêu chuẩn thiết kế kết cấu bê tông và bê tông cốt thép của Việt Nam không đề cập phương pháp LTTĐ, tuy nhiên phương pháp này đã sử dụng ở Việt Nam từ những năm 2000 qua các nghiên cứu của GS Nguyễn Đình Cống [5], chính thức được đưa vào sách giáo trình BTCT năm 2011 [4].
Phương pháp LTTĐ cho kết quả có sai số nhỏ khi thỏa mãn được một số điều kiện về hình dáng tiết diện, tỉ số mô men hai phương My/Mx …Ngoài ra trong phương pháp này hệ số ks theo công thức (5) [4] thường được lấy bằng 2 đến 3, dẫn đến sai số về diện tích thép bố trí, nhiều trường hợp không thiên về an toàn. Cũng chưa có nhiều nghiên cứu khảo sát về hệ số ks để áp dụng chỉ dẫn trong tính toán thiết kế cột.
Từ thực tế đó, tác giả đã nghiên cứu phát triển phần mềm tính toán cột chịu nén lệch tâm xiên theo phương pháp biểu đồ tương tác không gian (BĐTT)[6], đây là phương pháp hiện đại cho kết quả chính xác. Trên cơ sở phần mềm xây dựng được, các khảo sát số để tìm quan hệ giữa ks và các tham số khác được tiến hành, từ đó các khuyến cáo áp dụng được đề xuất.
Bạn đọc vui lòng downloads bài báo trong têp đính kèm hoặc đọc trên tạp chí xây dựng số tháng 10 tại đây (click here)